ACTH (Adrenokortikotropik Hormon)

Kariyer puanı: 550 puan
Satıcı: Clinic Medi
ACTH (Adrenokortikotropik Hormon) ya da İngilizce adıyla Adrenocorticotropic Hormone, hipofiz bezinin ön lobundan salgılanan bir hormondur. Vücutta özellikle böbreküstü bezlerinin (adrenal bezlerin) korteksini uyararak kortizol salgılanmasını sağlar.

ACTH’nin Görevleri:

  1. Kortizol Salgılanması:
    ACTH, adrenal kortekste bulunan zona fasciculata tabakasını uyararak kortizol üretimini artırır. Kortizol; stres yanıtı, metabolizma, bağışıklık sistemi ve kan basıncının düzenlenmesinde kritik rol oynar.

  2. Adrenal Bez Büyümesi ve Fonksiyonu:
    Uzun süreli yüksek ACTH düzeyleri, adrenal bezlerin büyümesine neden olabilir (hiperplazi).

🧪 ACTH Testi Ne Zaman Yapılır?

Doktorlar ACTH düzeyini ölçmek için test isterler:

  • Cushing sendromu şüphesi varsa (fazla kortizol)

  • Addison hastalığı gibi adrenal yetmezlik durumlarında (az kortizol)

  • Hipofiz bezi bozuklukları araştırılırken

📉 Düşük ACTH Nedenleri:

  • Cushing sendromu (özellikle adrenal tümör kaynaklı)

  • Hipofiz yetmezliği

  • Uzun süreli kortikosteroid kullanımı

📈 Yüksek ACTH Nedenleri:

  • Addison hastalığı (Primer adrenal yetmezlik)

  • Ektopik ACTH salgılayan tümörler (örneğin bazı akciğer kanserleri)

  • ACTH salgılayan hipofiz adenomu (Cushing hastalığı)

🧬 Hormon Zinciri:

Hipotalamus → CRH (Kortikotropin Salgılatıcı Hormon)
↓
Hipofiz → ACTH
↓
Adrenal bez → Kortizol

Bu zincirdeki herhangi bir bozukluk hormon seviyelerini etkileyebilir.

ACTH’nin Görevleri:

  1. Kortizol Salgılanması:
    ACTH, adrenal kortekste bulunan zona fasciculata tabakasını uyararak kortizol üretimini artırır. Kortizol; stres yanıtı, metabolizma, bağışıklık sistemi ve kan basıncının düzenlenmesinde kritik rol oynar.

  2. Adrenal Bez Büyümesi ve Fonksiyonu:
    Uzun süreli yüksek ACTH düzeyleri, adrenal bezlerin büyümesine neden olabilir (hiperplazi).

🧪 ACTH Testi Ne Zaman Yapılır?

Doktorlar ACTH düzeyini ölçmek için test isterler:

  • Cushing sendromu şüphesi varsa (fazla kortizol)

  • Addison hastalığı gibi adrenal yetmezlik durumlarında (az kortizol)

  • Hipofiz bezi bozuklukları araştırılırken

📉 Düşük ACTH Nedenleri:

  • Cushing sendromu (özellikle adrenal tümör kaynaklı)

  • Hipofiz yetmezliği

  • Uzun süreli kortikosteroid kullanımı

📈 Yüksek ACTH Nedenleri:

  • Addison hastalığı (Primer adrenal yetmezlik)

  • Ektopik ACTH salgılayan tümörler (örneğin bazı akciğer kanserleri)

  • ACTH salgılayan hipofiz adenomu (Cushing hastalığı)

🧬 Hormon Zinciri:

Hipotalamus → CRH (Kortikotropin Salgılatıcı Hormon)
↓
Hipofiz → ACTH
↓
Adrenal bez → Kortizol

Bu zincirdeki herhangi bir bozukluk hormon seviyelerini etkileyebilir.

Kendi görüşünü yaz
  • Henüz yorum yapılmadı
  • Sadece kayıtlı kullanıcılar yorum yazabilir
Sadece kayıtlı kullanıcılar yorum yazabilir