Karnitin (Serbest)

🔬 Karnitin nedir?

Karnitin, vücutta yağ asitlerinin mitokondrilere (enerji üretim merkezleri) taşınmasını sağlayan bir maddedir. Özellikle:

• Enerji üretiminde

• Kas fonksiyonlarında

• Yağ metabolizmasında

önemli bir rol oynar.

🧪 Karnitin (Serbest) testi neden yapılır?

Bu test aşağıdaki durumlarda istenebilir:

• Karnitin eksikliği şüphesi (primer veya sekonder)

• Kas zayıflığı, kronik yorgunluk gibi belirtiler varsa

• Yeni doğanlarda metabolik tarama kapsamında

• Yağ asidi oksidasyon bozuklukları gibi konjenital metabolik hastalıklar şüphesi varsa

• Valproik asit gibi bazı ilaçların kullanımı sırasında izlem için

• Hemodiyaliz hastalarında karnitin seviyesinin takibi

🧬 Testte neye bakılır?

• Serbest karnitin (C0): Vücutta kullanılabilir aktif karnitin.

• Test bazen total karnitin ve asetilkarnitin (C2) gibi diğer türevlerle birlikte de yapılabilir.

📊 Normal değer aralığı nedir?

• Normal değer laboratuvara göre değişebilir, ama genellikle:

  • Serbest karnitin: 25–50 µmol/L (mikromol/litre) arasında kabul edilir.

⚠️ Düşük veya yüksek çıkarsa ne anlama gelir?

🔻 Düşük seviye:

• Primer karnitin eksikliği (kalıtsal)

• Sekonder karnitin eksikliği (beslenme yetersizliği, bazı ilaçlar, böbrek hastalığı)

🔺 Yüksek seviye:

• Metabolik bozukluklar (örneğin yağ asidi oksidasyon bozukluğu)

• Besin takviyesi kullanımı

🧑‍⚕️ Ne yapılmalı?

Test sonucu anormal çıkarsa, doktorunuz:

• Gerekirse ek testler isteyebilir (örneğin asil karnitin profili).

• Diyet düzenlemeleri, takviyeler veya ilaç tedavisi önerebilir.

• Özellikle çocuklarda, genetik danışmanlık isteyebilir.