Tanım: İdrar (spot) testi, kandaki veya idrardaki THC metabolitlerinin varlığını saptamak için yapılan hızlı bir testtir. "Spot" terimi, testin genellikle tek bir idrar örneğiyle, anlık (rastgele) şekilde yapılması anlamına gelir.
Amaç: Kişinin son zamanlarda esrar (THC içeren ürünler) kullanıp kullanmadığını belirlemek.
Kullanım Alanları:
İş yerlerinde uyuşturucu kontrolü.
Adli tıp ve mahkeme kararları için.
Tedavi ve rehabilitasyon süreçlerinde takip.
Sporcularda doping kontrolü.
Örnek Alma: Genellikle idrar örneği alınır. Spot testte, zamanlama sınırlaması yoktur; günün herhangi bir saatinde idrar alınabilir.
Test Yöntemi:
İdrar örneği, laboratuvarda veya hızlı test kitleriyle incelenir.
Test kitleri genellikle immünoassay (antikor temelli) yöntem kullanır.
Pozitif sonuç, idrarda belirli bir eşik değerin üzerinde THC metaboliti (THC-COOH) varlığını gösterir.
Sonuçlar:
Negatif: THC metaboliti tespit edilmedi veya çok düşük.
Pozitif: THC metaboliti eşik değerin üzerinde; esrar kullanımı olabilir.
Pozitif sonuçlar genellikle doğrulama için gaz kromatografisi-kütle spektrometrisi (GC-MS) veya likit kromatografisi-kütle spektrometrisi (LC-MS/MS) gibi daha hassas testlerle doğrulanır.
THC kendisi idrarda bulunmaz, karaciğerde metabolize olarak THC-COOH adlı metabolite dönüşür.
Bu metabolit idrarda tespit edilir.
Tespit Süresi:
Tek kullanımlık esrarda 1-3 gün.
Düzenli/yoğun kullanımda haftalarca (7-30 gün ve daha uzun).
Kişisel metabolizma, kullanım miktarı, vücut yağı oranı gibi faktörler süreyi etkiler.
Avantajları:
Ucuz, hızlı ve kolay uygulanabilir.
Rastgele test imkanı sağlar.
İş yerleri ve adli süreçlerde yaygın kullanılır.
Dezavantajları:
Pozitif sonuç, sadece yakın zamanda kullanım olduğunu gösterir, kişinin o anki davranışını yansıtmayabilir.
Yanlış pozitif ya da negatif sonuçlar olabilir (bazı ilaçlar veya ürünler etkileyebilir).
Kesin teşhis için doğrulama testi gerekir.
Tetrahidrokannabinol, İdrar (spot) testi, kişinin idrarında THC metabolitlerini tespit ederek esrar kullanımını araştıran hızlı ve yaygın kullanılan bir testtir. Pozitif bulunursa, kullanımı kesinleştirmek için ileri doğrulama testleri yapılabilir.