Beta Crosslaps (Beta-CTx, C-Telopeptit)

🔬 Testin Tanımı

• Beta-CrossLaps, tip I kollajenin parçalanması sonucu ortaya çıkan küçük protein parçalardır (C-terminal telopeptidler).

• Bu maddeler, kemik yıkımı sırasında kana karışır ve idrar ya da kan örneklerinde ölçülebilir.

• Genellikle kan testi (serum) olarak yapılır.

📋 Ne Amaçla Kullanılır?

1. Osteoporoz tanısı ve takibi

2. Kemik rezorpsiyonunun (yıkımının) değerlendirilmesi

3. Tedavi etkinliğinin izlenmesi (örneğin bifosfonat tedavisi)

4. Paget hastalığı, metastatik kemik hastalıkları gibi kemik bozukluklarının izlenmesi

📈 Referans Değerleri (örnek)

(Referans aralıkları laboratuvara göre değişir.)

• Kadınlar (menopoz sonrası): 0.300 – 0.740 ng/mL

• Erkekler: 0.120 – 0.750 ng/mL

Not: Değerler yaşa, cinsiyete, saat farkına ve kullanılan metoda göre değişebilir.

⏰ Test Hazırlığı

• Sabah aç karnına alınması önerilir (sirkadiyen ritme duyarlıdır).

• Günlük ritim değişiklik gösterdiği için sabah örnekleri tercih edilir.

• Kalsiyum ve D vitamini kullanımı gibi ilaçlar sonuçları etkileyebilir.

📉 Düşük Sonuçlar:

• Düşük kemik yıkımı

• Anti-rezorptif tedavi (örneğin bifosfonatlar, denosumab)

• Anabolik tedaviye yanıt

📈 Yüksek Sonuçlar:

• Artmış kemik yıkımı (osteoporoz, metastaz, Paget, hipertiroidizm)

• Menopoz sonrası kemik kaybı

• Kemoterapi veya kortikosteroid kullanımı sonrası

💬 Sonuç Nasıl Değerlendirilir?

Test, genellikle diğer biyobelirteçlerle (örn. osteokalsin, P1NP, alkalen fosfataz) birlikte değerlendirilir. Tek başına tanı koydurmaz ama tedavi takibinde çok kıymetlidir.