Plasmodium Aranması

🔬 Testin Amacı:

Sıtma, Plasmodium falciparum, P. vivax, P. ovale, P. malariae ve P. knowlesi gibi parazit türlerinin neden olduğu, sivrisineklerle bulaşan ciddi bir enfeksiyondur. Bu test:

• Hastada sıtma enfeksiyonu olup olmadığını,

• Enfeksiyonun hangi Plasmodium türüne ait olduğunu,

• Parazitemi düzeyini (kanın ne kadarının enfekte olduğunu)

tespit etmek için yapılır.

🧪 Test Türleri:

1. Periferik Yayma (Mikroskopi):

   • En yaygın ve geleneksel yöntemdir.

   • Kan yayması özel boyalarla boyanır (genellikle Giemsa).

   • Mikroskop altında parazit aranır.

   • Hem tanı hem de tür ayrımı yapılabilir.

2. Kalın Damla Yayma (Thick Smear):

   • Düşük düzeyde parazitleri tespit etmede daha hassastır.

   • Parazitin türünü belirlemek için periferik yayma ile birlikte kullanılır.

3. Hızlı Tanı Testleri (Rapid Diagnostic Tests - RDT):

   • 15-20 dakika içinde sonuç verir.

   • Özellikle laboratuvar altyapısının kısıtlı olduğu yerlerde kullanılır.

   • Bazı türlere özgü antijenleri tespit eder.

4. PCR (Polimeraz Zincir Reaksiyonu):

   • Moleküler düzeyde tanı koyar.

   • Tür tayini ve düşük düzeydeki enfeksiyonları saptamada hassastır.

   • Daha pahalı ve ileri laboratuvar donanımı gerektirir.

🩸 Nasıl Yapılır?

• Parmaktan veya damardan alınan kan örneği kullanılır.

• Yayma hazırlanır ve boyanır.

• Mikroskop altında parazit aranır.

💡 Ne Zaman İstenir?

• Ateş, titreme, terleme atakları yaşayan bir kişide (özellikle sıtma riski taşıyan bölgelere seyahat öyküsü varsa).

• Sıtma tanısı konmuşsa tedaviye yanıtı değerlendirmek için.

• Belirtileri belirsiz olan ama endemik bölgelerden gelen hastalarda tarama amaçlı.

⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Sıtma paraziti kan dolaşımında periyodik olarak bulunur; bu yüzden tanı için farklı zamanlarda tekrar test gerekebilir.

• Erken evrede tanı hayati önem taşır.