Faktör IX (Christmas)

🔬 Faktör IX Testinin Amaçları:

1. Hemofili B tanısı koymak (X’e bağlı resesif geçiş gösterir).

2. Kanama bozukluğu olan hastalarda eksik faktörü belirlemek.

3. Faktör IX eksikliği tedavisi sonrası düzey takibi.

4. Karaciğer hastalıklarında, DIC gibi durumlarda faktör düzeylerini izlemek.

🧪 Test Nasıl Yapılır?

• Numune: Genellikle kol toplardamarından alınan bir tüp sitratlı plazma (mavi kapaklı tüp).

• Yöntem: Koagülometrik yöntemle yapılır (pıhtılaşma süresi ölçülür).

• Normal değer aralığı: Genellikle %50 - %150 (laboratuvara göre değişebilir).

📉 Düşük Faktör IX Düzeyleri Neden Olur?

• Hemofili B (Christmas Hastalığı)

• Karaciğer hastalıkları

• DIC (Yaygın damar içi pıhtılaşma)

• K vitamin eksikliği

• Antikoagülan tedaviler (örn. warfarin)

📈 Yüksek Faktör IX Düzeyleri Neden Olur?

• Akut faz yanıtı (inflamasyon, stres, vb.)

• Gebelik

• Tromboz riskiyle ilişkilendirilebilir (nadir durumlar)

📌 Not:

• Faktör IX eksikliği Hemofili A’dan (Faktör VIII eksikliği) farklıdır ve genetik olarak da benzer şekilde X kromozomuna bağlıdır.

• Hemofili B hastalarında PT (prothrombin time) genellikle normal, aPTT (activated partial thromboplastin time) uzamış olur.